Historie van de Waalsprong
In het Waalspronggebied wonen al duizenden jaren mensen. De afgelopen jaren zijn dan ook bijzondere cultuurhistorische en archeologische vondsten gedaan uit het verre - en recente - verleden. Een aantal van deze elementen komt terug in de nieuwe invulling van het gebied. Door zijn vruchtbare rivierklei is de Waalsprong een van de oudst bewoonde gebieden van Nederland. In de late steentijd (rond 3700 voor Christus) waren er al kleine dorpen waarin vooral boeren woonden. De natte bodem heeft ervoor gezorgd dat beenderen en andere historische bodemschatten goed bewaard zijn gebleven.
Opgravingen en archeologie
Tijdens opgravingen in Oosterhout en Lent zijn allerlei aardewerken gebruiksvoorwerpen en bronzen voorwerpen naar boven gekomen. In de Elten zijn 22 straatnamen vernoemd naar vondsten uit het Romeinse en Bataafse verleden. Ook (de omgeving van) Lent is een archeologische vindplaats; daar zijn verschillende Romeinse munten, verschillende grafveldjes en de resten van een Bataafs dorp gevonden. Een spectaculaire vondst in Lent is een grafveld uit de IJzertijd met 4 onverbrande skeletten, wat voor die tijd zeer ongewoon was. Een skelet was van een man van tussen de 40 en de 60 jaar oud, versierd met 3 bronzen sieraden: 2 vlechtringen en een oorring. Deze man zal de geschiedenis ingaan als ‘de Man van Lent’.
Dicht bij de Ovatonde ligt bovendien een archeologisch monument onder de grond dat voor de toekomst bewaard moet blijven. Aan de oppervlakte is niets bijzonders te zien, maar in de bodem zijn de oudste resten van jagers/ verzamelaars-kampen te vinden die in de Waalsprong gevonden zijn. Ze komen uit het jaar circa 5.000 jaar voor Christus. De hoop is dat er in de toekomst betere en goedkopere technieken beschikbaar komen om de diepe aardlagen op te graven.
Bommen en granaten
De Waalsprong is ook een waar strijdtoneel geweest in de Tweede Wereldoorlog. Denk maar aan ‘een brug te ver’. Er worden nog steeds bommen, kogels, granaten en andere voorwerpen uit die periode gevonden. Voordat er nieuwe bouwprojecten starten, wordt de grond eerst vrijgemaakt van explosieven.
Historische elementen
Bij de plannen voor de Waalsprong wordt rekening gehouden met de oorspronkelijke kenmerken van het gebied. Een aantal bestaande structuren en cultuurhistorische elementen komt dan ook terug in de uiteindelijke plannen, zoals Landgoed Oosterhout, de Ressense Wal en Fort Knodsenburg.
Eeuwenoude inspiratie in het handboek erfgoedbeleving
De afgelopen jaren is er veel archeologisch onderzoek gedaan in de Waalsprong. Daaruit blijkt dat het gebied een zeer lange en aansluitende bewoningsgeschiedenis kent. Dat is heel bijzonder. De gemeente wil het verhaal van de Waalsprong nog meer zichtbaar en beleefbaar maken in het gebied. Daarom hebben we een handboek gemaakt als inspiratiebron voor de ontwikkelingen en hoe we de bijzondere historie van de Waalsprong daarin terug kunnen laten komen. Een digitale versie van dat boek is beschikbaar. Mail daarvoor naar waalsprong@nijmegen.nl.